थारु साहित्य
सर्बहारी, थारु साहिट्यक टोरैंया [थारु भाषा]
सोम डेमनडौरा। कृष्णराज सर्वहारी, सक्कु जान चिन्ह्ा नाऊँ“सर्वहारी”। मै फे बेढक् सुन्ल रहुँ। भ्याट कर्ना मन फे ओट्रहँ लाग। हुँकाहार लिख्लक किटाबक बयान चारुवँर फैलल् रह। जे फे सर्वहारी कहँठ्। म्वार डिमागम दाजुक काल्पनिक टस्विर नाच।
थारूवानसन्तोष दहित/घोराही थारु गाउँमा मघौटा नाचको धुन अनि माघी आइल रे गीतको कोरस तर माधुरामलाई छुन सकेको छैन। गीत, संगीतले उसको कानमा छोराछोरीले विसाएको बिन्ती प्रतिध्वनित भइरहेको छ। यो कबिता पत्रकार एवम् साहित्यिकार कृष्णराज सर्वहारीले सुनाइरहँदा कार्यक्रममा उपस्थित सहभागीहरु ध्यानमग्न भइ सुनिरहेका थिए। अहिले थारु गाउँमा माघीको रौनाक भइरहेको...
थारूवानलखन चौधरी। पहिले–पहिले बुडु–बुडीहुक्रे कहै–‘बरे जार बा रे लर्को, माघ लहाई सेकजाई कि नाई, यि.., असौंक माघ किहि–किहि लैजाइठ झाने ।’ थारू समुदायके बरस भरिक भाग्य भविष्यके फैसला करुइया माघीहे व्यक्तिगत जीवनके फैसाला हुइना टिहुवारके रुपमे फेन लेहल पुर्खाहुकनके कहाईसे बुझजाइठ । पुर्खनके कहाईके प्रसंग माघके ठन्ठनैना जार हुई...
थारूवानरेशम चौधरी। म निर्वासनमा बस्दा सबैभन्दा पहिले मेरो बारेमा खोजिनिती गर्ने ब्यक्ति हुन् जालु भाइ!ऊनी त्यति चलाक त छैनन् तर मलाई अत्यन्त सचेत र थारू आन्दोलनको बारेमा चिन्ता गर्ने ब्यक्ति लाग्छ।ऊनी पटक पटक मलाई भेट्न आउँछन् र केहि न केहि नासो बोकेर ल्याउँछन्।ऊनी भेट्न आउँदा अक्सर दिउँसो बोल्दैनन् तर...
थारूवानयता, अखण्ड सुदूरपश्चिम जिन्दावाद, जिन्दावाद ! विखण्डनवादी मूर्दावाद मूर्दावाद , मूर्दावाद ! ‘पश्चिम चौराहाबाट आएको जुलुसमा हजारौँ मानिसहरू गगनभेदी आवाजमा कुर्लिरहेका थिए । युवा–तन्नेरी र किशोरहरूका हात–हातमा घंगारुका तीखा लाठीहरू नाचिरहेका देखिन्थे । मानिसहरू अस्तित्व लडाइँको अन्तिम मोडमा उभिएका जस्ता देखिन्थे । अस्तित्व रक्षाका लागि उठेको आवाजमा दृढसंकल्प झल्किन्थ्यो...
थारूवानकुनै बेला बालबालिकाको विद्यालय छोड्ने दर घटाउने महत्त्वपूर्ण माध्यम मानिएको थारू भाषाको पढाइ अहिले हराउँदै गएको छ । दाङका अधिकांश विद्यालयमा थारू भाषामा शिक्षण थालिएको थियो । तर अहिले क्रमश: छोड्दै गएका छन् । अंग्रेजी शिक्षाप्रतिको मोह, अभिभावकको अनिच्छा, जटिल पाठ्यक्रम र प्राविभन्दा माथि पुस्तक नहुने समस्याले मातृभाषाको पढाइ...
थारूवान
रेशम रन्जितालाई खुला पत्र